Skalingiem nazywamy zabieg stomatologiczny polegający na usunięciu zmineralizowanej, twardej płytki nazębnej osadzającej się na powierzchni zęba. Płytka – początkowo miękka i łatwa do usunięcia – gromadzi się w miejscach o słabej możliwości samooczyszczania: w kieszonkach dziąsłowych, na powierzchniach stycznych zębów oraz w okolicach przyszyjkowych. Z czasem przekształca się w kamień nazębny, który może usunąć jedynie lekarz stomatolog za pomocą ręcznych lub mechanicznych skalerów. Dentysta usuwa z zębów kamień naddziąsłowy oraz złogi tworzące się poniżej brzegu dziąsła (kamień poddziąsłowy).
Jak powstaje kamień nazębny?
Przylegające do powierzchni szkliwa resztki pokarmowe, bakterie oraz składniki śliny – o ile nie zostaną usunięte podczas szczotkowania i nitkowania zębów – ulegają procesowi mineralizacji, a następnie twardnieją. Mineralizacja rozpoczyna się już po 2-3 dniach od momentu powstania płytki, natomiast czas, w którym przekształca się ona w kamień nazębny, wynosi przeciętnie około dwóch tygodni.
Kamień naddziąsłowy charakteryzuje się szaro-kremowym kolorem. Najczęściej występuje na powierzchni korony zęba, zwłaszcza na powierzchni językowej dolnych siekaczy i powierzchni policzkowej górnych zębów trzonowych.
Natomiast kamień poddziąsłowy – o kolorze ciemnobrązowym – umiejscawia się głęboko w kieszonkach dziąsłowych (jest więc niewidoczny dla gołego oka). Ponadto jest zdecydowanie twardszy od kamienia naddziąsłowego i o wiele trudniejszy do usunięcia.
Kamień nazębny a paradontoza
Kamień nazębny – zwłaszcza poddziąsłowy – stanowi siedlisko niebezpiecznych bakterii. Bakterie te produkują trujące toksyny, które fatalnie wpływają na stan całej jamy ustnej. Wywołują one m.in. stan zapalny przyzębia i powiększenie się patologicznych kieszonek dziąsłowych. Z czasem doprowadzają do recesji (zaniku) dziąseł oraz odsłonięcia korzeni zębowych (paradontoza).
Tendencja do tworzenia się kamienia nazębnego, a także szybkość jego powstawania w znacznej mierze jest uwarunkowane składem śliny (wysoko zmineralizowana powoduje szybszy przyrost kamienia). Także niewłaściwe nawyki dietetyczne – picie dużych ilości kawy, herbaty a przede wszystkim palenie tytoniu – skutkują szybszym osadzaniem się złogów nazębnych.
Natomiast aby spowolnić odkładanie się kamienia, należy często i starannie myć zęby (najlepiej po każdym posiłku) oraz czyścić przestrzenie międzyzębowe za pomocą dentystycznych nici i płukanek.
Źródło: pacjenci.dentonet.pl